31 Mart 2024 yerel seçimlerine doğru giderken neredeyse istisnasız bir şekilde tüm siyasi partilerin 10 milyon engelli yurttaşı yok sayan politikalarda ısrar ettiğine tanık oluyoruz. Erişilebilir kentler için çok önemli rol ve görevleri yerine getirmesi gereken yerel yönetimlerin, kimler tarafından nasıl idare edileceğini belirleyecek olan bu seçimler biz engelliler için de çok önemlidir.
Yaşadığımız şehirlerin yollarını, kaldırımlarını, geçitlerini, alt-üst geçitleri, bina girişlerini, parklarını ve tüm sosyal mekanlarının erişilebilir hale dönüştürmesi gereken kararların, engellilerin katılımıyla alınması gerekmektedir. Tüm siyasi partilerin belediye başkanı/Eşbaşkanı, meclis üyeleri seçimlerinde engelli temsilini de esas alması, karar alma süreçlerinde engelli kamuoyunun da görüşlerinin alınabilmesinin ön koşuludur.
10 milyon engelli ve aileleri ile birlikte on milyonların temsilini sembolik düzeyde gören yaklaşımlar sağlamcılık ideolojisine teslim olmuştur. Sağlamcılık ideolojisi engellileri kendi yaşamları ile ilgili karar alma süreçlerine dahil etmeyen ve yönetmede de yetersiz gören ayrımcı bir ideolojidir. Siyasi partiler engellilerin kendi yaşamları üzerinde karar alma süreçlerine katılmalarını engellememelidir. Herhangi bir yerde belediye başkanlığı/eşbaşkanlığı için veya belediye meclis üyeliği için engelli temsiline alan açmamış tüm siyasi partiler engelli sorununa dair tutarsız ve samimiyetsiz bir politika içinde olacaktır. Engelli yurttaşlar vardır ve kendi yaşamları hakkında karar alma süreçlerini yönetmeye taliptir. Aslında engellileri yok sayan yaklaşım toplumun bir bütününü yok saymaktadır.
Özellikle belediyelerin kentli engelliler için yapması gereken yasal sorumluluklarını, yıllardır yerine getirilmemesinin temelinde engelli temsilinin olmaması yatmaktadır. Belediyeler, kendi binalarından başlayarak şehirdeki tüm bina ve yapıları erişilebilir hale getirmeli, yasal engelli istihdam kotalarını doldurmalı, tüm hizmetlerin görme ve işitme engelliler için erişilebilir olması amacıyla online-Braille-işaret dili tercümanı hizmetlerini geliştirmeli, belediye internet sitelerini ve ilgili mevzuatı erişilebilir hale getirmeli, belediye hizmetlerini merkezilikten kurtarıp hizmette halka yakınlık ilkesini esas almalıdır. İmar ve ruhsat işlerinde erişilebilirlik mevzuatının ihmal edilmemesi ve Erişilebilirlik mevzuatına aykırı binalara ruhsat verilmemesi gerekir.
Siyasi Partiler, ülkemizin de taraf olduğu BM Engelli Haklarına dair sözleşmenin 29. Maddesinde yer alan seçme ve seçilme hakkının önündeki engellerin kaldırılması için girişimlerde bulunmalı, engellilerin karar süreçlerine dahil olabilmeleri için tutum almalıdır.
Belediye başkanları ve meclisleri arasında engelli temsiline alan açılması durumunda engellilerin toplumsal görünürlüğü artacaktır. Ancak engelli temsili sağlanırsa, engelli sorunları yerel yönetimlerin gündemlerine esaslı bir şekilde girebilir. Belediye yönetimlerinde ve meclislerinde engelli temsili sağlanmadığı için engellilerin temel rehabilitasyon hizmetlerine erişiminde güçlük çektiği ve bu konuda yıllardır bir adım atılmadığı bilinmelidir.
Sonuç olarak Biz Engelliler, yerel yönetimlerde engelli temsilinin hem demokratik bir hak olduğunu ifade ediyoruz hem de Türkiye’de toplumsal bir sorun olan engellilik meselesinin çözümü için bunun ön koşul olduğunu biliyoruz. Engelli temsili olmadan engelli sorunları çözülemez. Yıllardır “Sağlamcılar, engellilerin sorunlarını türkü çığırarak çözeceklerini ifade ediyorlar.” Bu durumun sonlandırılması, engellilerin çözüm bekleyen sorunları için, işin öznelerinin dahil olduğu karar alma süreçlerinin geliştirilmesi ve demokrasinin gereği olarak engelliler yerel yönetimlerde temsil edilmelidir.
Engelli temsiline alan açmamış siyasi partilerin 3 Aralıklarda, 10-16 Mayıslarda yaptığı paylaşımların samimiyetsiz olduğunu bugünden ifade ediyoruz. Ya engellilerin siyasal iradesine saygı duyup temsilin önündeki engelleri kaldırıp gerçek anlamda ve kapsamda engelli başkan ve meclis üyesi seçin ya da bizlere yönelik “sağlamcı sevgi pıtırcığı sözcüklerinizi alın koleksiyon yapın”! TBMM seçimlerinde sınıfta kalan siyasi partiler için belediye seçimlerinde engelli temsili turnusol kağıdı olacaktır.
Kamuoyuna Saygılarımızla duyuruyoruz!